Omurilik Felci

07 Апр Omurilik Felci

Omuriliğin hasar görmesi sonucu vücutta hareket ve his kaybına yol açan bir durumdur. Omurilik, beyin ile vücut arasındaki iletişimi sağlar. Hasar, vücudun alt kısmındaki kasları etkileyebilir ve felç oluşabilir. Omurilik felci, kazalar, travmalar veya hastalıklar nedeniyle gelişebilir. Tedavi, felcin derecesine göre değişir, ancak çoğu durumda iyileşme sınırlıdır.

Omurilik Felci Belirtileri Nelerdir?

Omuriliğin hasar gördüğü bölgeye bağlı olarak, vücudun belirli kısımlarında hareket kaybı meydana gelir. Örneğin, omuriliğin boyun bölgesindeki hasar, kollar ve bacaklarda felce yol açabilir. Omuriliğin zarar gördüğü bölgede, vücutta hissizlik veya duyusal kayıplar görülebilir. Dokunma, sıcaklık ve ağrı gibi hisler kaybolabilir.

Omurilik felci, idrar yapma, bağırsak kontrolü ve cinsel fonksiyonlar gibi iç organ işlevlerinde de aksamalara neden olur. Hasarın yerleştiği bölgeye göre vücutta ağrılara yol açabilir. Bu ağrılar genellikle sinir hasarına bağlı olarak hissedilir. Felç nedeniyle, kaslarda anormal kasılmalar (spazmlar) veya sertlik (spastisite) gelişebilir.

Omuriliğin boyun bölgesinde meydana gelen hasar, diyafram kasını kontrol eden sinirlerin etkilenmesine yol açar. Bu da solunum güçlüğüne neden olabilir. Hareket kaybı nedeniyle, hastalar vücutlarının bazı bölgelerinde uzun süre hareketsiz kalabilir. Bu durum, bası yaraları (yatak yaraları) oluşmasına sebep olabilir. Omurilik felci belirtilerinin şiddeti, hasarın hangi seviyede olduğuna ve ne kadar yayıldığına bağlı olarak değişir. Erken tanı ve müdahale, tedavi sürecini iyileştirebilir.

Omurilik Felci Neden Olur?

En yaygın nedeni, kazalar sonucu omurilikte meydana gelen travmalardır. Trafik kazası, düşme ve spor yaralanmaları gibi durumlar, omuriliğe doğrudan zarar verebilir. Felce neden olabilir. Bazı doğuştan gelen hastalıklar, omurilikteki sinir hücrelerini etkileyerek felce yol açabilir. Spina bifida gibi doğuştan gelen hastalıklar bu tür sorunlara örnek teşkil eder. Omurilikteki enfeksiyonlar da neden olabilir. Özellikle menenjit, omurilik iltihabı gibi hastalıklar, omuriliği etkileyerek hareket ve duyusal kayıplara yol açabilir. Omurilik üzerinde gelişen tümörler veya kanserli hücreler, omuriliği baskılayarak sinir iletimi sorunlarına ve dolayısıyla felce neden olur.

Yaşla birlikte omurilikteki sinirler dejenere olabilir. Ayrıca, amyotrofik lateral skleroz (ALS) gibi hastalıklar omurilik felci yaşanmasına yol açabilmektedir. Omurilikteki damarların patlaması sonucu kanama meydana gelebilir. Bu da felç oluşmasına neden olabilir. Omurilik yaralanması sonrasında enfeksiyonlar da gelişebilir. Bu durum sinir hasarını artırarak felce yol açabilir. Tedavi edilmediği takdirde kalıcı zararlar oluşturabilir. Erken tanı ve tedavi, felcin etkilerini azaltmada önemli bir rol oynar.

Omurilik Felci Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Genellikle ağrı, kas spazmları ve nörolojik ağrılar yaşanabilir. Bu nedenle, ağrıyı kontrol altına almak için ağrı kesiciler, kas gevşetici ilaçlar ve antidepresanlar kullanılabilir. Felç başlangıcındaki iltihaplanmayı azaltmak ve omuriliği korumak için steroid ilaçlar kullanılabilir. Omuriliği basan veya sıkıştıran bir kitle, kanama veya kemik parçası varsa, bu durumu düzeltmek için cerrahi müdahale gerekir. Omurganın stabilitesini sağlamak için omurilik felci sonrası omurgada kırıklar varsa, metal plaklar ve vida sistemi kullanılabilir.

Felç sonrası hastaların kaslarını güçlendirmeleri ve hareketliliği artırmaları amacıyla fiziksel terapi önemli bir rol oynar. Ayrıca, denge, koordinasyon ve hareket kabiliyetinin yeniden kazanılması için tedavi uygulanır. Bireylerin günlük yaşam aktivitelerini yeniden yapabilmesi için iş ve meslek terapistleri rehberlik eder. Felçli bireyler için özel tekerlekli sandalyeler, yürüteçler veya biyonik cihazlar kullanılabilir. Solunum fonksiyonları etkilenen kişiler için, oksijen tedavisi veya ventilatör gibi cihazlar kullanılır.

Tedavide deneysel olarak kök hücre tedavisi araştırılmaktadır. Bu tedavi, omurilikteki hasarı onarmak ve felçli bölgedeki sinirlerin yeniden büyümesini teşvik etmek amacıyla kullanılır. Genetik mühendislik teknikleriyle omurilikteki hasarları onarmak için çalışmalar yapılmaktadır. Ancak bu tedavi henüz araştırma aşamasındadır. Hastalar, yaşadıkları duygusal ve psikolojik zorluklarla başa çıkabilmek için psikolojik destek alabilir. Omurilik felci tedavisi, tamamen iyileşme sağlamak için her bireyde farklılık gösterebilir. Tedavi planı, kişisel ihtiyaçlar ve durumun şiddetine göre özelleştirilir.