Eklem Protezi Nedir?

08 Ağu Eklem Protezi Nedir?

Bir eklemdeki hasarlı veya aşınmış dokuların yerine konulan yapay cihaz veya implanttır. Eklem protezi genellikle osteoartrit, romatoid artrit, travma veya diğer sorunlar nedeniyle bozulmuş veya işlevini yitirmiş fonksiyonları geri kazanmak veya düzeltmek amacıyla kullanılır. En sık olarak diz, kalça, omuz ve dirsek gibi büyük bölgelerde kullanılır. Bu protezler, metal, seramik veya plastik gibi dayanıklı malzemelerden üretilirler fonksiyonu desteklemek, hareketi rahatlatmak ve ağrıyı azaltmak için tasarlanmışlardır.

Eklem Protezi Hangi Durumlarda Uygulanır?

Genellikle belirtilen şu durumlar için uygulanırlar: Eklem Kireçlenmesi yüzeylerin aşınması ve dejenerasyonu sonucu meydana gelen bir durumdur. Ağrı, hareket kısıtlılığı fonksiyonların bozulması gibi belirtilerle kendini gösterir. Protezler, hasarlı yüzeylerin çıkarılması ve metal veya plastik implantlarla değiştirilmesi yoluyla bu durumun tedavisinde kullanılabilir. Romatoid artrit otoimmün bir hastalıktır ve  iltihaba yol açar.

Bu işlem ağrı, şişme ve hareket kısıtlılığına neden olabilir. Eğer tıbbi tedavilere yanıt vermezse veya hasar ciddi boyutlara ulaşırsa, eklem protezi cerrahisi düşünülebilir. Ciddi yaralanmalar veya kırıklar sonucu yüzeylerde kalıcı hasar meydana gelebilir. Bu gibi durumlarda, protezler yaralanan veya hasar gören yüzeyleri yeniden oluşturmak için kullanılabilir. Bazı kişiler, doğuştan  bozukluklar ile doğabilirler. Bu durumda, protezler, normal eklem fonksiyonunu sağlamak veya en azından yaşam kalitesini artırmak için kullanılabilir.

İnflamatuar hastalıklar, enfeksiyonlar veya tümöral hastalıklar gibi diğer problemler de cerrahi gerektirebilir. Cerrahi genellikle diğer tedavi seçenekleri (ilaçlar, fizik tedavi, enjeksiyonlar vb.) işe yaramazsa veya hastanın yaşam kalitesi ciddi şekilde etkilenirse düşünülmelidir, ancak her hasta için durum farklı olabilir. Bu durum hastanın genel sağlık durumu, yaş, aktivite seviyesi ve cerrahiye yanıt gibi bir dizi faktöre göre değerlendirilir. Bu nedenle, böyle bir cerrahi seçeneği değerlendirmek için bir uzmana danışmak önemlidir.

Eklem Protezi İşleminde Süreç Nasıldır?

İşlem genellikle aşağıdaki adımları içerir:

Değerlendirme ve Hazırlık: Bu aşamada, hasta detaylı bir fiziksel muayene geçirir ve röntgen, MR gibi görüntüleme yöntemleri ile eklemdeki hasarın ve problemlerin değerlendirilmesi yapılır. Hasta sağlık geçmişi, mevcut ilaç kullanımı ve diğer tıbbi durumları hakkında bilgi vermelidir.

Planlama: Doktor, hastanın durumuna göre en uygun protez tipini (metal, seramik veya plastik bileşenler içerebilir) ve boyutunu belirler. Ameliyatın hangi yaklaşımla yapılacağına (örneğin, ön yaklaşım veya arka yaklaşım) ve ameliyat sonrası rehabilitasyon programına karar verilir.

Ameliyat: Ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır. Cerrah, eklemi çıkararak, hastanın durumuna uygun protezi yerleştirir. Eski yüzeyler temizlenir ve protez parçaları kemiklere yerleştirilir. İhtiyaç duyulursa kemik veya dokuların düzeltilmesi de gerçekleştirilir.

Yara İyileşmesi: Ameliyat sonrası hastanın yara iyileşmesi yakından takip edilir. Dikişler veya klipsler, yara tamamen iyileşene kadar alınmaz.

Rehabilitasyon: Ameliyat sonrası dönemde hastanın fizyoterapi ve rehabilitasyon süreci önemlidir. Fizyoterapistler, eklem protezi yerleştirilen bölgenin hareketliliğini ve gücünü geri kazandırmak için özel egzersizler ve tedavi yöntemleri önerir.

Evde Bakım ve İyileşme: Hastalar, ameliyat sonrası dönemde doktorun ve fizyoterapistin önerilerine uygun şekilde evde bakım yapmalıdır. Ameliyat sonrası ağrı, şişlik ve hareketlilik sorunları normaldir, ancak zamanla iyileşme görülmelidir.

Takip Kontrolleri: Hasta ameliyat sonrası belirli zaman aralıklarında doktorun takip kontrollerine gitmelidir. Bu kontrollerde protezin uygun şekilde yerinde olduğundan ve iyileşmenin devam ettiğinden emin olunur.

Eklem protezi tedavisi hastanın genel sağlık durumu, yaş, hasar derecesi ve diğer faktörlere göre değişebilir. Bu nedenle, her hasta için bireysel bir tedavi planı oluşturulur. Ameliyat sonrası dönemde hastanın doktorunun önerilerine tam olarak uyması, başarılı bir iyileşme için önemlidir.