Menisküs Yırtığı

11 Apr Menisküs Yırtığı

Dizde bulunan kıkırdak dokunun yırtılmasıdır. Menisküs yırtığı genellikle ani dönme hareketleriyle oluşur. Sporcularda sık görülür. Dizde ağrıya neden olur. Şişlik olabilir. Hareket kısıtlanabilir. Diz kilitlenebilir. Yürümeyi zorlaştırır. MR ile teşhis edilir. Fizik tedavi gerekebilir. İleri vakalarda ameliyat yapılabilir. Erken tedavi önemlidir. Tedavi süreci kişiye göre değişir.

Menisküs Yırtığı Belirtileri Nelerdir?

Yırtık anında ya da hemen sonrasında dizin iç veya dış tarafında keskin bir ağrı hissedilir. Bu ağrı genellikle aktiviteyle artar. Yırtıktan birkaç saat sonra dizde şişlik oluşabilir. Bu şişlik bazen ertesi gün daha da belirgin hale gelir ve dizin sertleşmesine neden olur. Diz tam olarak açılamayabilir ya da bükülemeyebilir. Yırtık menisküs, dizin normal hareket açıklığını sınırlar.

Dizde bir şeyin “sıkışmış” gibi hissedilmesi ya da hareket esnasında “kitlenme” oluşması yırtığın klasik belirtilerindendir. Diz hareket ettikçe çıtırtı ya da klik sesi duyulabilir. Bu durum, yırtılan menisküs parçasının eklem içinde hareket etmesinden kaynaklanabilir. Yırtık ilerledikçe dizde güvensizlik hissi oluşabilir. Diz aniden boşalabilir ya da kişi yürürken dengesini kaybedebilir.

Menisküs Yırtığı Neden Olur?

En yaygın nedeni ani ve kontrolsüz diz hareketleridir. Özellikle dizin sabit kalıp vücudun dönmesiyle oluşan hareketler menisküsün zorlanmasına yol açar. Futbol, basketbol, voleybol gibi sporlar bu açıdan risklidir. İleri yaşlarda menisküs dokusu elastikiyetini ve dayanıklılığını kaybeder. Bu durumda basit bir diz çökme ya da oturup kalkma hareketi bile menisküs yırtığı yaşanmasına neden olabilir. Yaşla birlikte ortaya çıkan kireçlenme (osteoartrit) gibi durumlar da menisküsü zayıflatır.

Diz üzerine aşırı yük binmesine neden olan işler ya da egzersizler, menisküs dokusuna zarar verebilir. Özellikle eğilerek yük kaldırmak, dizleri zorlayan pozisyonlarda uzun süre kalmak risk faktörüdür. Spora başlamadan önce yeterince ısınmamak ya da teknik hatalarla yapılan egzersizler de yırtığa zemin hazırlar. Daha önce geçirilmiş diz bağ yaralanmaları, diz kapağı kaymaları gibi durumlar menisküsün yükünü artırarak zamanla yırtılmasına neden olur.

Menisküs Yırtığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Yırtığın büyümesini önlemek ve iyileşmeyi desteklemek için diz dinlendirilir. Ağrıya neden olan sportif aktivitelerden kaçınılır. Buz uygulaması, şişliğin ve ağrının azaltılmasına yardımcı olur. Günde birkaç kez 15-20 dakika uygulanabilir. Dizlik veya bandaj kullanımı, eklem stabilitesini destekleyerek dizin korunmasına yardımcı olur. Fizyoterapist eşliğinde yapılan kas güçlendirme ve esnetme egzersizleri, dizin dayanıklılığını ve hareket kabiliyetini artırır. Non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler), ağrı ve iltihabı azaltmak için kullanılır.

Cerrahi tedavi, yırtığın ciddi olduğu, konservatif tedaviden sonuç alınamadığı ya da yırtığın hareketi kısıtladığı durumlarda uygulanır. Artroskopi adı verilen kapalı yöntemle gerçekleştirilir. Yırtık kenarları dikilerek doğal yapının korunması sağlanır. Genç hastalarda ve iyi kanlanan bölgelerde başarı şansı daha yüksektir. Menisektomi, yırtık kısmın temizlenip çıkarılması işlemidir. Kısmi menisektomi olarak yapılır, yani sadece hasarlı kısım alınır. Menisküsün tamamının alındığı ve hastanın genç olduğu durumlarda, kadavradan alınan menisküs dokusu nakledilebilir.